ADAY MI YOKSA PARTİ Mİ?
Selçuk’u elbette konuşacağız...
Mehmet Durmuş
efesinsesi@gmail.com -YEREL SEÇİMLERDE ADAY MI YOKSA PARTİ Mİ? -1-
Selçuk’u elbette konuşacağız.
Evet, insanlar uzun metinlerden sıkılıyor ama Selçuk’a gelebilmek için bilimsel anlamda yapılan çalışmayı konumuza altlık oluşturmak için ilkyazımı bu verilerle taçlandırmak istiyorum.
YEREL SEÇİMLERDE SEÇMENİN TERCİHİ ÜZERİNDE ADAY İMAJININ ETKİSİ
Oyunu kullanacak olan seçmenler oy kullanırken vatandaşlık görevlerini yerine getirmenin ötesinde yaşadığı kentine dair siyasi bir davranış sergilemektedirler.
Bu davranışı ortaya koyan seçmen tercihlerindeki hareketliliğin nedeni en genel ve temel anlamda iki görüş ile açıklanabilir. Bunlardan birincisi seçimlerdeki partiler arası rekabeti “seçmenlerin yönlendirdiği” model, ikincisi ise “partilerin yönlendirdiği” modeldir.
Belediye başkanlığı seçimleri bu anlamda bu iki modelin dışında, aday ve adayın sahip olduğu kimi özellikler (fiziksel, kişisel, eğitim, iletişim becerisi, geleceğe dair projeler, ideoloji, hemşericilik) tarafından yönlendirilmektedir.
Buradan yola çıkarak belediye başkanlığı seçimlerinde adayın imajının seçmenin tercihi üzerindeki etkisini ortaya konduğu bilimsel bir veri olarak karşımıza çıkmaktadır.
Detaylarının yer alacağı aşağıda not kısmında vereceğim linki incelemenizi öneririm. Ege bölgesindeki bir il örneğinden yola çıkılarak yapılan bu çalışmada, seçmen tercihini etkileyen faktörler incelendikten sonra adayın sahip olduğu özelliklerin belediye başkanlığı seçimlerinde seçmenin tercihi üzerindeki etkisini ortaya koymakta olduğunu göreceksiniz. Bahse konu çalışmada 384 seçmene uygulanan anket verilerinden bahsedilmektedir…
EN ÖNEMLİ KONU: SEÇMEN TERCİHİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Bu açıdan sandık başına giden seçmenlerin tercihlerini nasıl ve neye göre yaptıkları sorusu, siyaset sosyolojisi alanında çalışan araştırmacıları uzun zamandır meşgul eden en önemli konulardan birini oluşturmaktadır.
Sosyo-ekonomik faktörlerden çok ideolojik ve kültürel faktörlerden etkilenildiğini belirtilmekle birlikte seçmenlerin demografik özellikleri (sınıf, yaş, eğitim, cinsiyet, meslek, gelir gibi) oy verme davranışını etkilemektedir.
Yukarıda belirtilenlerin dışında adayın imajı da seçmen tercihi açısından önemli bir faktör olduğu vurgulanmaktadır. Dolayısıyla aday; siyasi parti ile seçmenler ve potansiyel seçmenler arasında bir köprü görevi görmektedir.
Çünkü seçmen, siyasi partiyi gösterdiği adaya göre değerlendirmektedir.
Ülkemizde olduğu gibi Selçuk’ta da halkın yerel yönetimlere katılımı maalesef oy vermekten öteye gitmemektedir. Bu başlık ayrı bir yazı konusu onun için biz adayın önemini gösteren seçmen tercihlerine geri dönelim.
Yerel halk, seçim sürecinde kurduğu yüz yüze iletişim sonucunda olumlu bir izlenim edindiği, hizmet üretebileceğine inandığı adaydan yana tercihini kullanmaktadır. Bu noktada, adayın partisi, siyasi ve ideolojik görüşü ikinci plandadır. Dolayısıyla yerel seçimlerde yerel koşullar ön plana çıkmaktadır.
ADAY İMAJININ BELEDİYE BAŞKANLIĞI SEÇİMLERİNDE SEÇMEN TERCİHİNE ETKİSİ
Yapılan araştırmalarda, ulusal siyaset ile yerel siyasetin ayrı olduğu varsayımına dayanılarak ortaya çıkardığı en önemli sonuç belediye başkanlığı seçimlerinde, milletvekili seçimlerine oranla seçmenin tercihi üzerinde daha fazla etkili olduğu yönündedir.
Bu değerlendirme yerel yönetim kuramlarında da yerel seçimlerde kişilerin önemli olduğu şeklinde genel bir kabul vardır. Bu kabul de bize ulusal siyaset ile yerel siyasetin ayrı olduğu varsayımına dayandığını göstermektedir.
Çünkü yerelde seçmeni etkilemenin en etkili yöntemi yüz yüze yapılan çalışmalardır ve belediye başkanlığı seçimlerinde siyasi partilerden çok adayın yüz yüze yaptığı çalışmalar ve yerel nitelikteki hizmetleri yürütecek olan adayın kendisi ön plana çıkmaktadır. Bunun aksine yerel seçimlerde belediye meclisi tercihleri daha çok siyasi partilerin ön planda olduğu söylenebilir.
Yine yazıma konu bu çalışmada adayın, ulusal parti tercihleriyle kendi partisine yönelen oyları artırmak ya da azaltmak gibi bir etkiye sahip olduğu vurgulanıyor. Dolayısıyla, yerel seçimlerde parti popülaritesinin önemi yanında, başarıları ya da sahip olduğu özellikler dolayısıyla seçim kazanma açısından şansı yüksek olan bir adayın varlığı son derece önemli olduğunun altı çizilmekte.
Adayın seçmen nezdinde kabulünü oluşturan fiziksel ve kişisel özelliklerinin yanı sıra ideolojisi, geleceğe dair projeleri, eğitimi, iletişim becerisi ve hemşehri olma durumu gibi özellikleri detaylı şekilde açıklanarak bu özelliklerin toplamını oluşturan “aday imajı”nın önemi vurgulanmaktadır.
Sonuç olarak bu yazımı linkini aşağıda vereceğim bir anket verisiyle tamamlayayım.
Özel bir anket firması (GENAR) tarafından on dört ilde 2527 kişi ile yüz yüze görüşerek gerçekleştirilen bu konudaki araştırma, yerel seçimlerde aday faktörünün parti tercihinden iki kat daha fazla önemli olduğu sonucunu elde etmiştir.
Selçuk’umuzu ilgilendiren aday mı yoksa parti mi? Başlıklı yazımın ikinci kısmını partilerin göstereceği başkan adayları sonrasına bırakıyor, EFESİNSESİ ziyaretçileri olarak hepinize şimdiden sağlıklı mutlu bir hafta diliyorum.
Not: Yazıma kaynak oluşturan 29 sayfalık çalışmanın tamamına erişim için TIKLAYINIZ